Castle Nut (Đai ốc Castle) – Đai ốc xẻ rãnh
1. Castle Nut là gì?
Castle nut (hay còn gọi là đai ốc xẻ rãnh) là một loại đai ốc đặc biệt có các rãnh (rãnh khóa) được cắt trên đầu, trông giống như đỉnh của một lâu đài, từ đó có tên gọi "Castle Nut". Loại đai ốc này được thiết kế để kết hợp với chốt hãm (cotter pin) hoặc dây kẽm để tránh bị lỏng do rung động hoặc lực tác động bên ngoài.
2. Tiêu chuẩn phổ biến
Castle nuts được sản xuất theo các tiêu chuẩn sau:
- DIN 935 – Tiêu chuẩn châu Âu phổ biến.
- ISO 7035 – Tiêu chuẩn quốc tế ISO
- ANSI/ASME B18.2.2 – Tiêu chuẩn Mỹ.
- BS 1768 – Tiêu chuẩn Anh.
3. Đặc điểm của đai ốc Castle
- Có rãnh trên đầu: Giúp cố định với chốt hãm, tránh bị lỏng trong môi trường rung động mạnh.
- Sử dụng với bu lông hoặc trục có lỗ xuyên ngang: Bu lông hoặc trục có lỗ cho phép luồn chốt hãm qua, giữ đai ốc cố định.
- Chịu lực tốt: Thường được làm từ thép hợp kim có độ bền cao, dùng trong các ứng dụng quan trọng.
4. Phân loại Castle Nuts
| Loại |
Đặc điểm |
| Standard Castle Nut (DIN 935) |
Dùng cho ứng dụng thông thường, có rãnh cắt đều. |
| Slotted Nut (Đai ốc xẻ rãnh - DIN 937) |
Có rãnh rộng hơn so với Castle Nut, thích hợp cho lực siết mạnh hơn. |
| Thin Castle Nut (Đai ốc Castle mỏng) |
Có độ dày nhỏ hơn, phù hợp với không gian lắp đặt hạn chế. |
5. Cấp bền của Castle Nuts
Castle Nuts có các cấp bền phổ biến theo tiêu chuẩn ISO 898-2:
- Cấp 4, 5, 6: Dùng trong ứng dụng tải trọng nhẹ.
- Cấp 8, 10: Phổ biến trong ngành cơ khí, ô tô, máy móc hạng nặng.
- Thép không gỉ Inox (A2, A4): Dùng trong môi trường có độ ăn mòn cao như tàu biển, thiết bị ngoài trời.
6. Ứng dụng của Castle Nut
- Ngành ô tô: Được sử dụng trong hệ thống treo, trục bánh xe để tránh lỏng bu lông khi xe di chuyển.
- Ngành hàng không: Dùng trong các kết cấu chịu tải trọng lớn và có độ rung mạnh.
- Máy móc công nghiệp: Bảo đảm các kết nối không bị tuột khi chịu lực rung lắc liên tục.
- Xây dựng cầu đường: Dùng trong các khớp nối yêu cầu độ bền cao.
7. Cách lắp đặt Castle Nut
- Lắp đai ốc vào bu lông hoặc trục có lỗ xuyên ngang.
- Xiết chặt đai ốc đến mức cần thiết.
- Xoay đai ốc để căn chỉnh rãnh với lỗ trên bu lông/trục.
- Cắm chốt hãm (cotter pin) hoặc luồn dây kẽm qua lỗ để cố định.
- Bẻ gập chốt hãm để khóa đai ốc.
8. Lợi ích khi sử dụng Castle Nut
✔ Chống rung, chống lỏng tốt – Nhờ chốt hãm, đảm bảo không bị lỏng trong môi trường rung động cao.
✔ Dễ dàng kiểm tra – Có thể nhìn thấy trực tiếp xem chốt hãm có còn nguyên vẹn không.
✔ Tăng độ an toàn – Đặc biệt quan trọng trong hệ thống lái và treo của ô tô, máy bay.
